اعتبار مالیاتی چیست؟
اعتبار مالیاتی (Tax Credit) یک مکانیسم مالی است که توسط دولت ها برای کاهش بار مالیاتی شرکت ها و افراد ارائه می شود. این سیستم به طور مستقیم مبلغ مالیات پرداختی را کاهش می دهد؛ برخلاف کسر مالیاتی که فقط درآمد مشمول مالیات را کم می کند. اعتبار مالیاتی می تواند برای اهداف مختلفی از جمله تشویق به سرمایه گذاری در تحقیق و توسعه (R&D)، ایجاد اشتغال، صرفه جویی در انرژی و موارد دیگر اعطا شود.
اعتبار مالیاتی تحقیق و توسعه (R&D Tax Credit)
اعتبار مالیاتی تحقیق و توسعه یک نوع خاص از اعتبار مالیاتی است که برای تشویق شرکت ها به سرمایه گذاری در نوآوری و توسعه فناوری های جدید طراحی شده است. این اعتبار مالیاتی به شرکت ها اجازه می دهد که بخشی از هزینه های تحقیق و توسعه خود را از مالیات های خود کسر کنند که شامل شرکت های دانش بنیان نیز می گردد.
نحوه کارکرداعتبار مالیاتی تحقیق و توسعه
شرکت ها می توانند بخشی از هزینه های تحقیق و توسعه خود را به عنوان اعتبار مالیاتی مطالبه کنند.
این هزینه ها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
هزینه های دستمزد: حقوق و دستمزد کارکنان مشغول در پروژه های تحقیق و توسعه.
هزینه های مواد و لوازم: هزینه های مربوط به مواد اولیه و لوازم مصرفی در پروژه ها.
هزینه های تحقیق قراردادی: هزینه های مربوط به تحقیقاتی که به صورت قراردادی به شرکت های دیگر واگذار شده است.
هزینه های تجهیزات: هزینه های خرید تجهیزات ویژه تحقیق و توسعه.
اعتبار مالیاتی برای شرکت های دانش بنیان
شرکت های دانش بنیان به دلیل استفاده از دانش و فناوری های پیشرفته در توسعه محصولات و خدمات، نقش مهمی در اقتصاد دانش محور دارند. پس از اخذ مجوز دانش بنیان، این شرکت ها نیز می توانند از اعتبار مالیاتی شرکتهای دانش بنیان بهره مند شوند تا فعالیت های خود را تسهیل و توسعه دهند.
انواع اعتبار مالیاتی برای شرکت های دانش بنیان
تحقیق و توسعه: همانند شرکت های فناور، شرکت های دانش بنیان نیز می توانند از اعتبارهای مالیاتی مرتبط با تحقیق و توسعه بهره مند شوند. این اعتبارها می توانند شامل تخفیف های مالیاتی برای هزینه های تحقیق و توسعه، معافیت از مالیات بر ارزش افزوده و سایر مزایا باشند.
توسعه نیروی انسانی: پس از تاسیس دانش بنیان، این شرکت ها به نیروی انسانی متخصص و آموزش دیده نیاز دارند. برخی دولت ها برای تشویق شرکت های دانش بنیان به استخدام و آموزش نیروی انسانی متخصص، اعتبار مالیاتی دانش بنیان را ارائه می دهند. این اعتبارها می توانند شامل تخفیف های مالیاتی برای حقوق و دستمزد نیروی انسانی متخصص و هزینه های آموزشی باشند.
اعتبار مالیاتی برای تجاری سازی فناوری: تجاری سازی فناوری های جدید نیاز به سرمایه گذاری های قابل توجهی دارد. برخی دولت ها برای تشویق به ثبت شرکت دانش بنیان و تجاری سازی فناوری ها، اعتبارهای مالیاتی ویژه ای را ارائه می دهند. این اعتبارها می توانند شامل تخفیف های مالیاتی برای هزینه های تجاری سازی، بازاریابی و فروش محصولات دانش بنیان باشند.
سوالات متداول درمورد اعتبار مالیاتی
آیا تمام پروژه های شرکت در یک سال مالی مورد تایید قرار می گیرند؟
خیر، پروژه های تحقیق و توسعه که با هدف های ذیل انجام شده باشند مورد تایید است:
1- تولید محصولات یا خدمات جدید
2- ارتقاء محصولات یا خدمات فعلی که فراتر از فعالیت های معمول و رایج توسعه ای شرکت و مستلزم مواجهه با ریسک فنی باشد و ارتقای محصول یا خدمت با تغییر فناوری موجود و به کارگیری فناوری جدید حاصل شده باشد.
3- بهبود فرآیندهای تولید و عملیات که فراتر از فعالیت های معمول و رایج توسعه ای شرکت و مستلزم مواجهه با ریسک فنی باشد و بهبود فرآیند با تغییر فناوری موجود و به کارگیری فناوری جدید حاصل شده باشد.
پروژه های شرکت باید دارای چه معیارهایی باشند؟
1- نظام مند باشد: دارای طرح، برنامه زمان بندی، خروجی و اهداف مشخص باشد.
2- سطح فناوری محصول یا خدمت نهایی پروژه متوسط رو به بالا باشد.
3- در سطح صنایع مربوطه در کشور جدید (نه لزوماً منحصر به فرد) باشد.
4- در پایان طرح (پروژه) تحقیق و توسعه، تیم تحقیق و توسعه شرکت و همکاران بیرونی آن به مبانی طراحی و دانش فنی تسلط کافی یافته باشند.
تفاوت اعتبار مالیاتی و معافیت مالیاتی چیست؟
در اعتبار مالیاتی، به میزان هزینه کرد مورد تایید پروژههای تحقیق و توسعه از مالیات بر عملکرد قطعی شده سال انجام هزینه مذکور یا سالهای بعد کسر میگردد. در معافیت مالیاتی، درآمد محصولات دانشبنیان شرکت مشمول معافیت میشود.
آیا امکان استفاده همزمان ازمعافیت مالیاتی واعتبار مالیاتی وجود دارد؟
خیر، مطابق تبصره 1 ماده 2 آییننامه اعتبار مالیاتی، شرکتها و مؤسساتی که از اعتبار مالیاتی بهرهه مند میشوند، در همان سال مالی امکان استفاده از معافیت مالیاتی را ندارند.
فرایند ارزیابی دراعتبار مالیاتی به چه صورت است؟
پروژههای شرکتهای متقاضی در صورت کامل بودن مستندات ومدارک لازم از جانب دبیرخانه به کارگزاران ارزیابی تخصیص داده شده و این کارگزاران، نتایج ارزیابی را به دبیرخانه منعکس مینمایند. پروندههای تایید شده به منظور ارزیابیهای بیشتر به کارشناسان فنی ارجاع داده شده و در نهایت نام پروژه، بازه زمانی و هزینهکرد مصوب پس از تصویب شورا به اطلاع شرکت رسانده میشود. در پایان سال مالی، کارگزاران ارزیابی دبیرخانه برای ارزیابی پیشرفت و هزینه کرد پروژه به شرکت مراجعه کرده و از پروژه انجام شده بازدید می-نمایند. هزینهکرد تایید شده توسط کارگزاران پس از تایید دبیرخانه اعتبار مالیاتی به صورت رسمی به شرکت اعلام میشود و پس از آن شرکت میتواند جهت کسر هزینههای تحقیق و توسعه تایید شده از مالیات برعملکرد خود در قالب فرم اظهارنامه مالیاتی اقدام نماید.
در حوزه همکاری فناورانه آیا فرد میتواند با شرکت قرارداد ببندد؟
خیر، بر اساس قانون این نوع از قراردادها باید با شخصیتهای حقوقی (دانشگاهها و شرکتهای دانش بنیان و یا مستقر در پارکها) باشد.
بررسی پروژههای تحقیق و#توسعه چه مدت زمان میبرد؟ (ارزیابی پروژه ها)
شرکت موظف است پروژههای خود را حداکثر تا 3 ماه پس از شروع سال مالی جدید به دبیرخانه شورا ارائه نماید و دبیرخانه ظرف مدت 2 ماه پس از تکمیل اطلاعات و مستندات، نتیجه را به شرکت اعلام نماید.
آیا کل میزان هزینه کرد تحقیق و توسعه و پروژه از مالیات شرکت کسر میشود؟
معادل هزینههای انجام شده در پروژههای تحقیق و توسعه مورد تایید دبیرخانه کارگروه دانش بنیان، به عنوان اعتبار مالیاتی از مالیات بر عملکرد مربوط به سال انجام هزینه مذکور یا سالهای بعد کسر می شود (با قابلیت انتقال به سنوات آتی).
چه سرفصلهایی از هزینهکرد پروژههای تحقیق و توسعه مورد تایید قرار میگیرند؟
تهیه و اجاره فضای کار اختصاصی تحقیق و توسعه: هزینه اجاره فضای تحقیق و توسعه با اولویت استقرار در زیست بوم نوآوری متناسب با پروژه تحقیق و توسعه.
ماشین آلات و تجهیزات: ماشین آلات و تجهیزات مورد نیاز تحقیق و توسعه در صورتی که نصب و راه اندازی شده باشد، معادل استهلاک سالیانه دستگاه بر اساس آخرین جدول استهلاک مالیاتی موضوع ماده ۱۴۹ قانون مالیات های مستقیم.
نیروی انسانی: معادل حقوق و مزایای مندرج در لیست بیمه تامین اجتماعی برای نیروی انسانی دارای نقش کلیدی و تسلط کافی در پروژه های تحقیق و توسعه تا سقف حداکثر دستمزد مشمول کسر حق بیمه.
مواد اولیه و قطعات مصرفی: هزینه خرید مواد اولیه و اجزا و قطعات صرفاً به میزانی که در پروژه تحقیق و توسعه استفاده شده است.
تاییدیه ها و استانداردها: هزینه آزمونها و تستها برای تحقیق و توسعه و استانداردهای ویژه و اختصاصی بر روی محصولات و خدمات مرتبط با پروژه و هزینه ثبت پتنت بین المللی.
همکاری فناورانه: هزینه کرد قرارداد با شرکت های دانش بنیان و فناور، دانشگاه ها و مراکز پژوهشی با تایید دبیرخانه و در چارچوب سرفصل های مورد تایید هزینه کرد در پروژه های تحقیق و توسعه.
مدت زمان بررسی هزینه کرد پروژه های تحقیق و توسعه چه مدت میباشد؟
شرکت موظف است حداکثر ظرف یک ماه پس از پایان سال مالی اقلام هزینهکرد طرح (پروژه)های تحقیق و توسعه را در سرفصلهای مورد تایید و در قالب تعیین شده توسط دبیرخانه شورا به همراه اسناد مالی مورد نیاز ارائه نماید و دبیرخانه شورا نیز موظف است میزان هزینه کرد آن را تعیین کرده و به همراه اسناد هزینهای معتبر حداکثر تا 4 ماه پس از پایان سال مالی در اختیار سازمان قرار دهد.
آیا تمام نیروهای شرکت، مشمول اعتبار مالیاتی خواهند شد؟
خیر، صرفاً نیروی انسانی که در پروژههای تحقیق و توسعه دارای نقش کلیدی و تسلط فنی کافی باشد.
آیا به پروژههایی که کارفرما دارند اعتبار مالیاتی تعلق میگیرد؟
در خصوص پروژه هایی که کارفرما دارند، اعتبار مالیاتی به شرکت کارفرما تعلق میگیرد و شرکت مجری نمی تواند برای اعتبار مالیاتی اینگونه از پروژهها اقدام کند. در صورتی که مجری پروژه به منظور انجام پروژه ناگزیر به انجام تحقیق و توسعه مجزا باشد و این تحقیق و توسعه خارج از تعهدات تعریف شده در قرارداد فیمابین طرفین باشد، مجری پروژه میتواند برای این قسمت، زیر پروژهای جدا تهیه نموده و برای اعتبار مالیاتی این قسمت اقدام نماید.
آیا هزینههای پروژههایی که شکست خورده و منجر به تولید محصول نمیشوند مشمول اعتبار مالیاتی میگردد؟
در صورتی که پروژههای شرکتهای متقاضی شکست خورده و منجر به نتیجه نگردند، دلایل شکست پروژه توسط کارگزارن ارزیابی مورد بررسی قرار گرفته و در صورت اثبات عدم قصور شرکت در مراحل مختلف انجام تحقیق و توسعه، اعتبار مالیاتی به شرکت تعلق خواهد گرفت. با این حال این موارد در پرونده شرکتها ثبت گردیده و در ارزیابی پروژههای آتی این شرکتها مد نظر خواهد بود.
در صورتی که در انتهای فرایند اعتبار مالیاتی، میزان اعتبار مالیاتی شرکت توسط سازمان امور مالیاتی از مالیات شرکت کسر نگردید چه باید کرد؟(شکایت و اعتراض)
موارد را به صورت کتبی و با مستندات کافی به دبیرخانه اعتبار مالیاتی اعلام نمایید تا از جانب این دبیرخانه قابل پیگیری باشد.
در حوزه همکاری فناورانه آیا فرد میتواند با شرکت قرارداد ببیند؟
خیر، بر اساس قانون این نوع از قراردادها باید با شخصیتهای حقوقی (دانشگاهها و شرکتهای دانش بنیان و یا مستقر در پارکها) باشد.
بررسی پروژههای تحقیق و توسعه چه مدت زمان میبرد؟ (ارزیابی پروژهها)
شرکت موظف است پروژههای خود را حداکثر تا 3 ماه پس از شروع سال مالی جدید به دبیرخانه شورا ارائه نماید و دبیرخانه ظرف مدت 2 ماه پس از تکمیل اطلاعات و مستندات، نتیجه را به شرکت اعلام نماید.